Jiujitsu,
JuJutsu, ju-jitsu of jioe-jitsoe
kan vertaald worden als "zachte
kunst" het is een
zelfverdedigingskunst waarmee men in
een paar seconden een aanvaller kan
controleren of uitschakelen. De
beoefenaar ervan heet een
jiujitsuka. Jiujitsu is als
budokunst geschikt voor jong en oud.
Het internationaal geldende Hepburn
systeem vertaalt de kanji overigens
met "jujutsu".
De oorsprong van het jiujitsu (ook wel yawara genoemd) is
gehuld in nevelen. De meest populaire versie is die van Dr. Akiama, een Japans
geneesheer die in China een rondreis maakte en daar een gevechtskunst
bewonderde. Dr. Akiama maakte zich deze kunst meester en na geruime tijd
beheerste hij ze als een ware meester. Deze kunst was zodanig effectief dat de
samurai ze aanleerde om in geval van ontwapening nog in staat te zijn om zich op
een afdoende en effectieve manier
te kunnen verdedigen. Naast het iai-jitsu en het kenjitsu werd ook het jiujitsu
een belangrijke factor in de opleiding tot samurai.
Uit het jiujitsu
zijn diverse
zelfverdedigingvormen
en -sporten
voortgekomen, zoals
aikido, wat
oorspronkelijk
Daitoryu
aikijiujitsu was, en
judo, waarbij de
jutsu van jiujitsu
een "do", een "weg"
is geworden
(ju-jutsu -> ju-do).
Technieken
Het jiujitsu is een zeer technische
zelfverdedigingskunst. Het oefenen
van met name bepaalde subtielere
technieken dient doorgaans
veelvuldig herhaald te worden
voordat deze technieken effectief
kunnen worden toegepast. In het
jiujitsu leer je niet alleen je te
verdedigen tegen verschillende
aanvallen maar ook het uitvoeren van
verschillende aanvalstechnieken
zoals atemi (stoten en schoppen),
klemmen, drukpunten en wurgingen.
De technieken uit het jiujitsu
worden in drie hoofdgroepen
onderverdeeld, de nage waza of
werptechnieken, de katame waza
of greeptechnieken en atemi
waza of slag-, stoot- en
traptechnieken.
Bij het toepassen van technieken
uit het jiujitsu kunnen de gevolgen
voor een aanvaller zeer ernstig
zijn. Een voorbeeld is het proberen
te wurgen van een persoon, de
aanvaller loopt tevens de kans om
een zeer forse beschadiging van zijn
testikels of haar vrouwelijke
geslachtsdeel op te lopen via een trap
of knie in het kruis. Deze techniek
wordt als onsportief beschouwd, maar
is wel zeer effectief in dit geval.
Aan de andere kant is er een
zodanige rijkdom aan technieken, dat
in zeer veel gevallen de
tegenstander onschadelijk kan worden
gemaakt zonder hem of haar enige
verwonding toe te brengen,
bijvoorbeeld door gebruik te maken
van klemtechnieken. Gegeven een
bedreiging, kan de jiujitsuka
doorgaans kiezen uit diverse
technieken, als dit niet het geval
zou zijn, zou de verdediging
overigens ook te voorspelbaar zijn.
Stijlen
Er bestaan een
aantal verschillende vormen van jiu-jitsu:
Tai-jitsu (dit
is een zeer
effectieve jiu-jitsu
vorm die de Ninjas
in Japan gebruikten)
Braziliaans
jiu-jitsu (deze vorm
bestaat voornamelijk
uit grondtechnieken)
Kenjutsu (vorm
van jiu-jitsu met
wapens/ zwaarden)
Aiki jitsu (dit
is een sierlijke
vorm van jiu-jitsu)
Graden
Jarenlang werd er geoefend aan de hand van het
NAKONI-systeem; een systeem dat is ontwikkeld door
de heren Nauwelearts, Koning en Nieuwenhuizen. Het
niveau van de beoefenaar werd aangegeven door middel
van een paarse kersenbloem dat op het pak was
aangebracht. De kleur van het hart van de
kersenbloem gaf hierbij de betreffende niveau aan.
Er waren zes te behalen niveaus: wit, geel, oranje,
groen, blauw, bruin en zwart. Zwart was hierbij het
hoogst. De bevoegde leraren droegen een zwarte
kersenbloem met een rood hart op hun pak.
In
1983/1984 werd dit kersebloemsysteem vervangen door
het systeem zoals wij die tegenwoordig kennen. Door
de sterk groeiende belangstelling naar jiu-jitsu
werd de kyu- en dan-graad-systeem ingevoerd. Deze
bevat 5 kyu-graden en 10 dan-graden.
Daarnaast werd het niveau niet meer met een
kersenbloem aangegeven, maar met een gekleurde band
zoals ook bij Judo en Karate gebruikelijk is.
Mario den Edel en Wim Boersma ontwikkelden, in
samenwerking met leraren in het land, het
E-Bo-No-Kata, het eerste echte Nederlandse
Jiu-Jitsu-kata. Al snel werd dit een vast onderdeel
van de dan-examens. Ook werd er een tweede kata
opgesteld genaamd: Ne-Waza-Jitsu-Kata.
Het Jiu Jitsu
kent kyu
graden en dan graden. Vanaf de
eerste dan wordt een zwarte band
gedragen.
Thailand
In
1983/1984 werd dit kersebloemsysteem vervangen door
het systeem zoals wij die tegenwoordig kennen. Door
de sterk groeiende belangstelling naar jiu-jitsu
werd de kyu- en dan-graad-systeem ingevoerd. Deze
bevat 5 kyu-graden en 10 dan-graden.
Daarnaast werd het niveau niet meer met een
kersenbloem aangegeven, maar met een gekleurde band
zoals ook bij Judo en Karate gebruikelijk is.
